In 2023 zijn we gestart met het opstellen van een nieuwe Omgevingsvisie waarin we onze ambities, opgaven en stedelijke ontwikkelstrategie vanuit een samenhangend perspectief vastleggen. Op basis van de Atlas Venlo 2040 (waar staan we nu?) en de Hoofdlijnennotitie (waar willen we naar toe?) hebben we samen met ketenpartners en in samenspraak met inwoners en andere belanghebbende de visie in 2024 verder uitgewerkt. De visie wordt in 2025 vastgesteld. Ook gaan we door met de transformatie van de bestemmingsplannen naar het omgevingsplan.
Om de Venlose ambities waar te kunnen maken zoals de versnelling woningbouwopgave, economische structuurversterking en herstructurering bedrijventerreinen, klimaatadaptatie en energietransitie ontwikkelen we het grondbeleidsinstrumentarium door en zetten we dit vaker (pro)actief in.
In 2022 is een start gemaakt met het actualiseren van het erfgoedregister volgens de uitgangspunten van het beleidskader Venlo maakt van erfgoed Erfgoud. Streven is om gefaseerd objecten toe te voegen te schrappen. In 2024 is de tweede tranche afgerond. In 2025 ronden we de laatste tranches af. Per saldo bevat het gemeentelijk erfgoedregister straks zo'n 400 gebouwen en objecten. Dat doet een extra beroep op vergunningverlening, toezicht en handhaving.
In de openbare ruimte en in het buitengebied van de gemeente bevinden zich diverse onderdelen en objecten die verwijzen naar het rijke verleden van de stad. Voorbeelden daarvan zijn restanten van oude ommuringen, tunneltjes, sluisjes, keermuren, oude wegmarkeringen en bruggetjes. Een groot deel daarvan is gemeentelijk eigendom. De staat van onderhoud van deze historische objecten is wisselend. Een aantal verkeert in zeer slechte staat. Veiligheid in het geding waardoor een voortvarende aanpak vereist is. In 2025 pakken we twee acute casussen op: de restauratie van de historische kerkhofmuur in het Beatrixpark in Venlo-Zuid en het herstel van de rijksmonumentale molenvijver met historisch sluiswerk nabij de Holtmuhle in Tegelen. Voor beide projecten zijn in 2024 al noodmaatregelen genomen en wordt cofinanciering van Rijk en provincie onderzocht. Daarnaast gaan we de algehele bouwkundige toestand van historische objecten in gemeentelijk bezit in kaart brengen. Daaraan koppelen we een actieplan.
We werken de achterstand in het beheer en onderhoud van groen en water weg. Dat betekent dat we nu in de fase komen om de basis op orde te houden en zodoende structureel invulling kunnen geven aan het gewenste ruimtelijke kwaliteitsniveau in de stad en de opgaven op het gebied van klimaatadaptatie, biodiversiteit, ecologische groenbeheer en leefbaarheid. Daarvoor zijn investeringen nodig voor groot onderhoud en renovaties en voor het klimaatbestendig maken van het groen en het ontstenen van de openbare ruimte. In het bijzonder in buurten en wijken met een hoge woningdichtheid.
We gaan via de RUD nieuwe én extra bodemtaken op het gebied van vergunningverlening en toezicht, beleid en ondersteuning uitvoeren. We intensiveren het toezicht en de handhaving op de wettelijke verplichting voor bedrijven om energiebesparende maatregelen te nemen. Samen met de regiogemeenten onderzoeken we op welke manier we de RUD-organisatie verder kunnen versterken en robuuster kunnen maken.
Vanuit het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) zijn we nauw betrokken bij een groot aantal gebiedsontwikkelingen. We zoeken nadrukkelijk de synergie met de uitvoeringsorganisatie van het waterschap op. Met behulp van eigen investeringen vergroten we de toegevoegde waarde van de hoogwateringrepen voor de landschappelijke, toeristische en recreatieve ontwikkeling van onze Maasoevers. Bovenal gaan we ook het gesprek aan met buurten en wijken. We willen hun wensen inventariseren en hun kennis gebruiken binnen de samenwerking met de (uitvoerende) overheidsorganisaties. Naast lopende projecten vanuit het Hoogwaterbeschermingsprogramma is het Waterschap gestart met de Trajectaanpak Maas 2050. In Venlo gaat het om 13 kilometer (bestaand) dijktracé in het stedelijk gebied aan de Venlose en Blerickse kant van de Maas. Hier ligt deels een directe relatie met de grotere ontwikkelingen in de stad zoals het kazerneterrein, de ontwikkelingen in Venlo Noord en het middengebied.
In de toekomst verwachten we meer en vaker extreme weersituaties. Het principe water en bodem sturend wordt meer dan ooit leidend in de ruimtelijke ordening. Samen met het waterschap en provincie beogen we een versnelling in de realisatie. Dit doen we door intensievere samenwerking, een meer omgevingsgerichte werkwijze en burgerbetrokkenheid. Bovendien leveren we een ook bijdrage in de toekomstige aanpak van de hoogwateropgave en klimaatadaptatie via het Deltaprogramma's (Maas, Ruimtelijke Adaptatie en Hoge Zandgronden), Maas 2050, het Integraal Riviermanagement en het Programma Waterveiligheid en Ruimte Limburg (WRL).
We investeren in groot onderhoud en renovaties en klimaatbestendig maken van het groen en het ontstenen van de openbare ruimte. In 2023 zijn we gestart met de voorbereidingen voor het vervangen van de bomen in Maastraat Arcen. De uitvoering is gestart in 2024. Tegelijkertijd zien we steeds meer overlast van wilde diersoorten (niet te verwarren met plaagdieren). Door de uitvoering van preventieve maatregelen (en monitoring) kunnen risico’s op onveilige situaties in de openbare ruimte en hoge (herstel)kosten worden voorkomen. Verder zetten we extra in op de aanpak van invasieve exoten (zoals de Japanse Duizendknoop en de Reuzenberenklauw). Met het nieuwe Meerjarenonderhoudsplan Begraafplaatsen geven we invulling aan de motie om de uitstraling van de begraafplaatsen te verbeteren.
In 2021 stelde het college het Meerjarenplan voertuigen vast. De ambitie is om zoveel mogelijk over te schakelen op elektrische materieel. De laatste jaren is de ontwikkeling van elektrische voertuigen in een stoomversnelling geraak. Hierdoor zijn steeds meer voertuigen ook (of alleen maar) elektrisch te bestellen.
De gemeente heeft circa 75.000 rolcontainers in beheer voor de inzameling van restafval en gft. De komende periode investeren we in het noodzakelijk onderhoud en vervanging. Eind 2023 is de wijze van inzameling van PMD door Renewi gewijzigd in verband met technische problemen. De kosten hiervan zijn doorvertaald in deze begroting.
Voor de opvang van zwerfdieren (een wettelijke taak van onze gemeente) moesten we door het onverwacht terugtrekken van een partij eind december 2023 nieuwe afspraken maken. Dit leidt tot hogere kosten in 2025 en verder.
Wijkgericht werken
Elke wijk is anders. De samenstelling, de ligging, het voorzieningenniveau en de fysieke inrichting beïnvloeden het leefbaarheids- en veiligheidsniveau in hoge mate. We blijven onze inzet verdelen over alle Venlose wijken en schenken relatief meer aandacht aan de wijken die dit nodig hebben. In het wijkgericht werken ligt de nadruk op het werken vanuit de kracht van inwoners en de kracht van wijken. We onderzoeken op welke wijze(n) we nog meer inwoners kunnen bereiken, om hen te stimuleren om aan de slag te gaan in hun eigen buurt en voor ons om dat mogelijk te maken. We gaan werken met buurtinitiatieven en een agenda per wijk. We gebruiken ook andere methoden, zoals werken met serviceteams en ontwikkelend beheer. We willen onze inwoners beter betrekken bij de vraagstukken die er in hun woonomgeving spelen. Op die manier worden gemeente, bewoners, ondernemers en maatschappelijk instellingen steeds meer coproducenten van leefbaarheid en veiligheid. De participatieve democratie krijgt steeds duidelijker vorm. Als een waardevolle aanvulling op de bestaande representatieve democratie, zoals vastgelegd in het beleidskader burgerbetrokkenheid. En als een middel om vorm en inhoud te geven aan eigen verantwoordelijkheid, eigenaarschap en identiteit op het schaalniveau van buurten en wijken; dicht bij de burger zelf. Dat betekent ook dat er een eenduidig proces komt voor de intake en afhandeling van bewonersinitiatieven, dat bestaande subsidieregelingen voor micro-initiatieven zoals het SAM fonds geëvalueerd worden en de financiering voor micro-initiatieven vanaf 2026 structureel herzien wordt.